• Wat is batterij-opslag?
• Wie zijn op dit moment de afnemers van een batterij-opslagsysteem?
• Zijn er situaties wanneer batterij-opslag toch niet de juiste oplossing is?
• Hoe bereken je de benodigde opslagcapaciteit?
• Welke aanvullende zaken gelden er vanuit verzekeraars?
• Waar moet je rekening mee houden bij de installatie van batterij-opslag?

Batterij-opslag wordt gedefinieerd als het verplaatsen van beschikbare energie naar een gewenst tijdstip. In deze brede context slaat men overdag opgewekte energie van bijvoorbeeld zonnepanelensystemen op, zodat het ’s avonds gebruikt kan worden. Ook kan men elektriciteit uit het net halen op momenten van lagere kosten, om het later voordeliger te kunnen toepassen. Bovendien kan een batterij dienen om capaciteitsproblemen in het net op te vangen, waarbij het niet langer gaat om terugverdientijden, maar om de continuïteit van bedrijfsprocessen te waarborgen.

Bedrijven kunnen niet altijd de benodigde capaciteit verkrijgen van de netbeheerder, of ze moeten lang wachten op netverzwaringen. Batterij-opslag stelt hen in staat om pieken in het energieverbruik op te vangen, bijvoorbeeld in machineparken. Daarnaast zijn sectoren zoals vakantieparken afhankelijk van extra capaciteit op specifieke momenten, zoals wanneer gasten rond 18:00 uur in hun huisjes zijn en de vraag naar elektriciteit stijgt. Batterijen kunnen bijspringen om deze piekvraag te accommoderen, bijvoorbeeld wanneer mensen de verwarming hoger zetten en gaan koken. Ook zijn er gevallen waarin het elektriciteitsnet in een bepaalde regio verzadigd is en bedrijven geen zonnestroom kunnen terugleveren. Met batterij-opslag kan de opgewekte stroom toch worden benut en gaat deze niet verloren. Op de particuliere markt zijn er steeds meer pioniers die thuisbatterijen installeren. Deze consumenten zijn minder gericht op terugverdientijden, maar vinden het vooral interessant om voorop te lopen en te experimenteren met nieuwe technologieën.

Er zijn situaties waarin batterij-opslag mogelijk niet de meest geschikte oplossing is. Een batterij kan alleen voor een beperkte periode in een bepaalde energiebehoefte voorzien. Als men een batterij installeert om continu te blijven produceren, krijgt deze mogelijk nooit de kans om volledig op te laden. Daarom wordt een batterij doorgaans ingezet voor het leveren van extra capaciteit gedurende een bepaalde tijd. Een voorbeeld hiervan is het gebruik van een batterij om korte pieken in energieverbruik, zoals die van een lift, op te vangen. In een bedrijfsomgeving kan het ook dienen als aanvulling wanneer zwaardere machines moeten worden gebruikt en de bestaande aansluitcapaciteit ontoereikend is.

Het berekenen van de benodigde opslagcapaciteit varieert afhankelijk van de markt en het specifieke doel van de batterij.

Voor de zakelijke markt is het essentieel om te kijken naar het beoogde doel van de batterij, de vereiste capaciteit en de duur van beschikbaarheid. Op basis hiervan wordt het meest geschikte systeem bepaald.

Bij het bepalen van de juiste batterij in combinatie met een DC-laadplein wordt een vergelijkbare aanpak gehanteerd. Men analyseert het vermogen dat de DC-laders nodig hebben, de frequentie van auto’s die laden, de laadtijd en de capaciteit van de laders, om deze vervolgens te vertalen naar de benodigde batterijcapaciteit.

Voor de particuliere markt is het mogelijk om alvast vooruit te kijken naar de toekomstige behoeften. Dit kan worden gerealiseerd door het installeren van een meter die inzicht biedt in de terug levering, productie en direct verbruik van zonne-energie. Op basis van dit energieprofiel kan de optimale capaciteit worden bepaald. Het is van belang om te voorkomen dat men een batterij selecteert die te groot is en waarvan de capaciteit niet volledig wordt benut. Aan de andere kant moet ook worden voorkomen dat een te kleine batterij wordt gekozen. Ideaal gezien zou de batterij aan het begin van de dag leeg moeten zijn, zodat deze gedurende de dag kan worden opgeladen door zonne-energie.

Op dit moment gelden er nog geen aanvullende eisen vanuit verzekeraars. Dat komt omdat de markt nog relatief nieuw is. We adviseren bedrijven wel altijd voor de zekerheid contact op te nemen met de verzekeraar om te controleren of een ruimte waar de batterij komt in de toekomst wellicht aan bepaalde eisen moet voldoen. Voor het plaatsen en in gebruik nemen van batterijsystemen geldt nog geen algemene vergunningsplicht. Dit kan veranderen als de PGS-37-1 in werking treedt, een richtlijn voor de veilige opslag van energieopslagsystemen. Het is nog onduidelijk wanneer, maar deze richtlijn zal uiteindelijk opgenomen worden in de wetgeving. Aan de meest recente NEN1010 is deel 8 over energie-efficiëntie toegevoegd. Het voorziet in aanvullende eisen, maatregelen en aanbevelingen voor het ontwerp, de bouw en het verifiëren van allerlei laagspanningsinstallaties, waaronder de lokale productie en opslag van energie voor het optimaliseren van het algeheel efficiënte gebruik van elektriciteit. Het is een apart deel omdat NEN verwacht dat deel 8 vaker geüpdatet zal worden dan NEN 1010.

Bij het installeren van batterij-opslagsystemen moeten installateurs extra voorzorgsmaatregelen treffen om ervoor te zorgen dat de veiligheid te allen tijde gewaarborgd is. Er kunnen immers extra elektrische stromen door de meterkast gaan lopen als gevolg van de installatie van de batterij.

In het geval dat een DC-systeem wordt gekozen in samenspraak met de klant, dient de batterij doorgaans binnen een afstand van 10 meter van de omvormer geplaatst te kunnen worden.

Een cruciale overweging bij de installatie is de compatibiliteit van de batterij met de reeds aanwezige systemen. Vaak zijn zonnepanelen en omvormers al geïnstalleerd voordat de batterij wordt toegevoegd. Indien de omvormer van een ander merk is dan de batterij, kan dit tot compatibiliteitsproblemen leiden, aangezien niet alle systemen dezelfde ’taal’ spreken. Het is van vitaal belang dat de batterij kan communiceren met het battery management systeem (BMS) van de omvormer en vice versa. Daarnaast is een datalogger noodzakelijk om de omvormer aan te sturen en om de batterij op te laden en te ontladen.

Verder is het van belang te weten dat veel leveranciers installateurs verplichten om een specifieke cursus te volgen als onderdeel van de garantievoorwaarden. Dit draagt bij aan een correcte installatie en werking van het systeem, waardoor de klant wordt verzekerd van een betrouwbare oplossing.

• Noodzaak van een zakelijke batterij
• Voor- en nadelen van een zakelijke batterij
• Hoe kunnen bedrijven profiteren van batterij opslag
• Meest gestelde vragen over batterijen